Velum Quadragesimale
Paramenten in de Veertigdagentijd
Werken
Orlando di Lasso
▪Justorum Animae
Johann Sebastian Bach
▪Aus der Tiefen ruf ich, Herr, zu dir (BWV 131)
Heinrich Schütz
▪Selig sind die Toten
Dietrich Buxtehude
▪Herzlich lieb hab ich dich, O Herr (BuxWV 41)
John Sheppard
▪In Pace in Idipsum
o.l.v. Anthony Scheffer
Datum & Locatie
Zondag 29 Maart 2015
St. Aloysiuskerk, Utrecht
De middeleeuwen worden vaak gezien als de tijd die zich bevindt tussen de glorieuze oudheid en de vooruitstrevende renaissance. Gelukkig is deze beperkte visie achterhaald en weten we dat de middeleeuwen helemaal niet zo donker waren als dat we voorheen dachten. Een mooi voorbeeld zijn paramenten: geborduurd of beschilderd textiel dat gebruikt werd om de liturgie aan te kleden, door de christelijke kerk overgenomen van het islamitische gouden tijdperk.
Het Velum Quadragesimale, ofwel vastendoek, was een groot doek dat vanaf de middeleeuwen tijdens de veertigdagentijd gedrapeerd werd tussen het middenschip en het priesterkoor ter bedekking van het altaar. Het doek werd rijkelijk versierd met taferelen uit het lijdensverhaal van Christus, en aangezien er tijdens de veertigdagentijd geen muziek mocht klinken diende het vastendoek als een visuele vervanging van de muziek die normaal klonk.
Ondanks dat er weinig muziek geschreven is voor de veertigdagentijd hebben de stukken in het Velum Quadragesimale programma veel met elkaar gemeen, ze volgens programmatisch de beproevingen van Christus in de wildernis en het symbolische verloop van de vastentijd: we doen boete en richten ons naar de ontferming.